Piemonte
Italië is een heel divers wijnland. De variatie in bodem, klimaat en landschap zorgen voor grote verschillen in de smaak en het karakter van de wijn. Dat de verschillen zowel tussen als binnen de wijngebieden groot zijn, ervaren we tijdens deze wijnreis. Met een groep wijnliefhebbers en –professionals bezoekt Jeroen Verdonk van Way of Wine twee beroemde wijngebieden in het noorden van Italië: de Piemonte en de Veneto.
De Piemonte is één van de oudste en belangrijkste wijngebieden van Italië. Piemonte betekent letterlijk ‘aan de voet van de berg’. Dit wijngebied in het noordwesten van Italië wordt aan drie kanten omringd door bergen, die het gebied beschermen tegen de verkoelende zeewind. Glooiende hellingen bedekt met wijngaarden worden afgewisseld met vlakke dalen vol hazelnotenbomen. Want dit gebied is, behalve producent van fantastische Barolo’s, Barbera’s en Barbaresco’s, ook de thuisbasis van de wereldberoemde Nutella. Gastronomie, traditie en ambachtelijkheid staan centraal in de Piemonte. Zodra je van de snelweg af bent, weg van de grote industriële bedrijven, waan je je jaren terug in de tijd. Kleine, pittoreske dorpjes op de toppen van de met wijngaarden bedekte heuvels, cantina’s waar ‘la mama’ in grote potten en pannen de lunch staat klaar te maken… Ook de wijnbedrijven ademen traditie en ambachtelijkheid.
De Piemonte is beroemd vanwege zijn authenticiteit. Druivenrassen zoals de Nebbiolo, Barbera, Dolcetto en de witte Arneis en Cortese worden bijna nergens anders ter wereld verbouwd. In combinatie met de specifieke bodem en het klimaat in de Piemonte komen deze druivenrassen hier het meest tot hun recht. De Nebbiolodruif, die koelte nodig heeft om zijn aroma’s langzaam te ontwikkelen, profiteert van de kalkhoudende bodems, de ochtendmist en de koelte uit de bergen. Van deze druif worden in dit gebied de prachtigste Barolo’s, Barbaresco’s en Nebbiolo’s gemaakt. Van de Barbera en de Dolcetto, die voorheen vaak voor eenvoudige tafelwijnen werden gebruikt, worden steeds mooiere wijnen gemaakt. Interessant is dat we tijdens deze reis duidelijke smaakverschillen opmerken tussen de wijnen uit Asti en die uit Alba. In de wijngaarden rond Asti zit meer zand in de bodem, waardoor de wijnen vaak een hogere zuurgraad hebben. Dit proeven we vooral terug in de Barbera’s, die frisser en fruitiger van stijl zijn dan de Barbera’s uit Alba, die voller en rijper overkomen.
Pio Cesare
Een wijnmaker die al ruim honderd jaar gespecialiseerd is in wijnen van de Nebbiolo-druif is Pio Cesare. Dit traditionele bedrijf bevindt zich middenin het centrum van de stad Alba. De oudste wijnkelders liggen onder de omringende huizen, tegen de restanten van de Romeinse buitenmuren van de stad. Alba is gebouwd op de oevers van de rivier de Tarano. De kelders liggen op dezelfde hoogte als de rivier, waardoor ze over het algemeen een zeer goede luchtvochtigheidsgraad hebben van 85%. Maar zodra het water in de rivier stijgt dreigen de kelders vol te lopen, en moet het water continu worden weggepompt. Pio Cesare probeert authentieke wijnen te maken in de stijl die bij dit gebied past. Ze noemen deze wijnen ook wel ‘slow wine’: de wijnen hebben naast een lange rijpingstijd van minimaal 3 jaar in het vat, ook tijd en geduld van de wijndrinker nodig om optimaal tot hun recht te komen. De jonge Nebbiolo’s en Barolo’s hebben dan ook behoorlijk strakke tannines, die in de loop van de tijd zachter worden. Toch heeft ook deze wijnmaker inmiddels een groot aantal barriques liggen om ook zachtere, toegankelijker wijnen te kunnen maken die sneller op dronk zijn.